علت خارش مقعد; معاینه و درمان خانگی و دارویی (با پماد)
خارش مقعد (anal itching) عارضه‌ای است كه برای زنان، مردان و حتی کودکان هم اتفاق می‌افتد و می‌تواند بصورت مداوم یا لحظه‌ای باشد. این عارضه در مردان شایع‌تر از زنان است و ممکن است در طول شب یا بعد از اجابت مزاج شدیدتر باشد. دلایل گوناگونی برای ایجاد خارش مقعد در بزرگسالان و کودکان وجود دارد و به همين علت در صورت تداوم این عارضه، نیاز به معاینه مقعد و رکتوم دارید. زیرا تشخيص دقيق برای تجويز درمان مناسب اهميت بسيار بالايی دارد. برای آشنایی بیشتر با علت خارش مقعد و روش‌های درمان آن در ادامه با ما همراه باشید:
شرایطی که می‌توانند خارش را تشدید کنند:
- محیط گرم و مرطوب
- اصطکاک ناشی از لباس‌های جذب
- فشار ناشی از نشستن به مدت زیاد
- شرایط استرس و اضطراب
علت خارش مقعد در بزرگسالان و کودکان
علل خارش مقعد اولیه و ثانویه متفاوت است که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:
انواع خارش مقعدعلائم و علتخارش اولیه یا آنیفرد فقط گاهی به آن دچار می‌شود و بدون علت زمینه‌ای یا ابتلا به بیماری خاصی ایجاد می‌شودخارش ثانویهمعمولا مداوم است و بیماری‌های زمینه‌ای مثل عفونت، عارضه‌های پوستی و بیماری‌های مقعدی و عامل ایجاد آن هستند
رطوبت: ترشحات تحريک كننده از كانال مقعد و همچنین تعریق زیاد منجر به خارش مقعد می‌شود و ادامه آن در بلند مدت عصب‌های پوست را بصورت مزمن تحريک و فعال می‌كند.
اختلالات عصبی: تحريک سيستم عصبی ناشی از مصرف دارو. برخی مواقع هم علت خارش محركات ذهنی است و ريشه علائم از مغز است نه اندام‌های ديگر.
خوراکی‌ها و عوامل غذايی: رژیم غذایی حاوی غذاها یا نوشیدنی‌هایی که مقعد را تحریک می‌کنند. از جمله ادویه‌ها و غذاهای تند، قهوه (هم کافئین دار و هم بدون کافئین)، چای، نوشابه، شیر، نوشیدنی‌های الکلی، شکلات، مرکبات، قرص ویتامین C و گوجه فرنگی. معمولاً 24 تا 36 ساعت طول می‌کشد تا خارش مقعد شروع شود. مصرف قهوه قدرت انقباض عضلات مقعد در حالت عادی را كاهش و باعث نشت ترشحات مقعد و مدفوع می‌شود.
بهداشت: تمیز کردن بیش از حد مقعد یا عدم نظافت درست در این ناحیه از عوامل خارش مقعد به شمار می‌رود. همچنین استفاده از شوینده و دستمال مرطوب معطر می‌تواند با ایجاد حساسیت در این ناحیه، خارش و سوزش ایجادکند.
بیماری‌های پوستی
- اگزما، پسوریازیس و درماتیت ایدیوپاتیک
- اسکارهای کلوئیدی، متشکل از بافت اسکار سخت و صاف
- گال، یک بثورات بسیار خارش دار که یک کنه میکروسکوپی ایجاد می‌کند
اختلالات گوارشی و بیماری‌های مقعدی
اسهال مزمن: تحریک ناحیه مقعد به دلیل اسهال و ترشحات مداوم می‌تواند منجر به ایجاد التهاب و خارش مقعد شود.
یبوست: سفتی و خشکی مدفوع می‌تواند منجر به بروز حساسیت و خارش در ناحیه مقعد شود.
بواسیر یا هموروئید: التهاب و پارگی در عروق ناحیه مقعد با نام بیماری هموروئید شناخته می شود که یکی از علائم آن خارش مقعدی است. این عارضه علائم دیگری مثل خونریزی، درد، بیرون زدگی و غیره هم ایجاد می‌کند.
آبسه مقعدی: جمع شدن چرک و عفونت در انتهای مقعد و نزدیک راست روده را آبسه مقعدی می‌گویند. این عارضه علاوه بر ایجاد برآمدگی ملتهب و دردناک، باعث ایجاد خارش مقعدی هم می‌شود. درمان آبسه مقعدی فقط با جراحی و لیزر و تخلیه عفونت امکانپذیر است.
شقاق یا فیشر مقعدی: به ایجاد زخم و شکاف در ناحیه مقعدی گفته می‌شود که معمولا بر اثر فشار زیاد مثل یبوست ایجاد می‌شود. شقاق مقعدی با علائم دردناکی مثل سوزش، خارش، درد زیاد و خونریزی همراه است.
فیستول: به ایجاد یک مجرای عفونی بین روده بزرگ و پوست اطراف مقعد فیستول گفته می‌شود. عفونت فیستول مقعدی پیش رونده است و اگر این عارضه به موقع درمان نشود، پیچیده شده و درمان آن بسیار سخت خواهد شد. خروج عفونت و خون از مقعد، خارش و سوزش و گاهی درد مقعد از علائم فیستول شناخته می‌شوند.
بیماری‌ها و عفونت‌های جنسی مثل زگیل تناسلی: زگیل تناسلی و زگیل مقعدی از شایع ترین بیماری‌های مقاربتی شناخته می‌شوند. این بیماری‌ها علائمی مثل ایجاد زائده روی نواحی تناسلی، خارش و سوزش ایجاد می‌کنند.
بیماری‌های سیستمیک: برخی بیماری‌هایی که بر کل بدن تاثر گذاشته‌اند مثل ديابت، لوسمی و لنفوم، نارسايی كليه، بيماری‌های كبدی (يرقان انسدادی)، كم خونی و فقر آهن يا پركاری تيروئيد.
